Jaskinia Lipska w Czarnogórze

Kiedy mieszkałam w Czarnogórze często otrzymywałam od obserwatorów wiadomości ze swego rodzaju powątpiewaniem w to, czy oby na pewno tam jestem. „U Pani jakaś smutna ta Czarnogóra”, „tylko góry i góry, a gdzie to morze?”, „takie brzydkie komunistyczne budynki, a gdzie palmy?”. Z czasem zaczęłam odczuwać nawet presję, że może rzeczywiście powinnam w końcu wybrać się nad morze, choć nie było to wcale takie proste, ponieważ lockdown skutecznie to utrudniał. Niemniej nawet kiedy mogliśmy już swobodnie się przemieszczać i tak częściej można było mnie spotkać wewnątrz kontynentu niż na wybrzeżu. Zdziwieni? ;-) Tak, kocham morze, ale Czarnogóra pokazała mi, że czasem warto zrezygnować z kolejnego talerza risotto z owocami morza czy kolejnego dnia spędzonego na marzycielskim wpatrywaniu się w morze.

Czarnogóra jest przede wszystkim kojarzona z Zatoką Kotorską, tętniącą życiem Budvą i ciągnącymi się kilometrami plażami w Ulcinju. Każdy film promocyjny zaczyna się właśnie od wybrzeża Czarnogóry, cała reszta pojawia się dopiero później. A przecież Czarnogóra to nie tylko morze! To zaledwie ułamek tego, co oferuje ten jakże skromny terytorialnie kraj. Na niecałych 14 tysiącach km²  (takie województwo lubuskie) znajdują się niesamowite pasma górskie (80% kraju!), kilkadziesiąt jezior, w tym największe na Bałkanach – Jezioro Szkoderskie, rwące rzeki, kaniony, wodospady, a także liczne jaskinie.

Na terenie Czarnogóry znajduje się aż 1600 obiektów speleologicznych. Oczywiście mowa tu o tych odkrytych, kto wie ile czeka jeszcze na odkrycie. Pomimo tej imponującej liczby tylko jedna z jaskiń – Jaskinia Lipska (Lipska pećina) – jest udostępniona turystom. Jest to trzecia co do wielkości jaskinia w całej Czarnogórze. O ironio, jaskinia znajduje się na terytorium Czarnogóry, ale dzierżawią ją… Słoweńcy. 

Jaskinię odkrył światowej sławy speleolog Burek z czarnogórskiej wioski Lipa. Tak. Jaskinię odkrył… pies, który pewnego dnia dosłownie wpadł do jaskini, a następnie wyszedł z niej drugą stroną. Jednakże i tym razem piśmienni wzięli górę nad tymi niepiśmiennymi i za pierwszego eksploratora jaskini uważa się Austena Henry’ego Leyarda, który odwiedził wioskę Lipa w 1839 roku. W kolejnych latach swoje badania prowadzili tutaj także Wilhelm Ebel, Pavel Rovinski czy Édouard Alfred Martel. Jaskinia była często odwiedzana przez ważne postacie historyczne m.in. Petara II Petrovicia-Njegoša i króla Nikolę I. Liczni podróżnicy przybywali tutaj przez lata by zobaczyć te podziemne cuda, a mimo to jaskinia została udostępniona turystom dopiero w 2015 roku. Dotychczas zbadano około 3,5 km tutejszych kanałów krasowych, ale eksploracje wciąż są kontynuowane.

Jaskinia Lipska – zwiedzanie

Dostępne są dwa typy wycieczek – podstawowe zwiedzanie jaskini oświetlonymi ścieżkami (ok. 1h) i zwiedzanie typu adventure ze specjalistycznym sprzętem. Zwiedzanie jaskini odbywa się o konkretnych godzinach i możliwe jest tylko i wyłącznie z miejscowym przewodnikiem. Zanim wybierzecie się na zwiedzanie jaskini, koniecznie się upewnijcie czy w rozkładzie godzinowym nie zaszły jakieś zmiany. Przewodnik oprowadza po jaskini w języku czarnogórskim i angielskim. Oczywiście niektóre fakty są nieco podkoloryzowane zważywszy na najmłodszych uczestników wycieczki ;-)

Zwiedzanie jaskini – wersja podstawowa

maj-październik: codziennie o 10:00, 11:30, 13:00, 14:30, 16:00
listopad: codziennie o 10:00, 12:00, 14:00

Cena: dorośli 10,90 €, dzieci (5-15 lat) 6,90 €, (0-5 lat) 1 €, bilet rodzinny (2+2 lub 2+3, dzieci do 15 roku życia) 29,90 € . Cena zawiera: podstawowe ubezpieczenie, miejsce parkingowe, opiekę przewodnika, przejazd z parkingu do jaskini (w dwie strony rzecz jasna)

Na zwiedzanie typu adventure należy umówić się wcześniej (z kilkudniowym wyprzedzeniem). Cena: dorośli 50 €, dzieci (5-15 lat) 25 € , bilet rodzinny (2+2 lub 2+3) 125 €. Cena zawiera: podstawowe ubezpieczenie, miejsce parkingowe, przejazd z parkingu do jaskini (w dwie strony rzecz jasna), opiekę przewodnika i niezbędny sprzęt. 

WAŻNE! W jaskini przez cały rok temperatura utrzymuje się na poziomie 8-12°C, dlatego trzeba pamiętać o ciepłych ubraniach. Nie zapomnijcie też o porządnych butach (japonki i sandały poczekają na Was w samochodzie) – zejście do jaskini jest dość strome, a same ścieżki – śliskie. Obecnie trzeba również pamiętać o maseczce ochronnej (informacja z 13.08.2020).

Warto sprawdzać oficjalną stronę jaskini, ponieważ często pojawiają się tam różne promocje. Na przykład w tym miesiącu, w każdy weekend, obowiązuje 30% zniżka na podstawową wersję wycieczki.

A po zwiedzaniu…

Tuż przy Jaskini Lipskiej znajduje się camping Camp Oaza Lipa skąd rozpościera się malowniczy widok na pobliskie wzgórza i zniewalającą górską dolinę, która ciągnie się aż do Jeziora Szkoderskiego, które można dojrzeć w oddali. Camp Oaza Lipa oferuje nie tylko standardowe miejsca campingowe na polu namiotowym, ale również bungalowy i namioty w stylu glampingu. Na terenie ośrodka działa również mała konoba, w której po zwiedzaniu można przysiąść na tzw. marendę (posiłek pomiędzy śniadaniem a obiadem). Konoba oferuje deski serów i wędlin (5€ razem ze świeżymi warzywami), domowe wina (1,5€ kieliszek), domowe ciasta i czarnogórskie priganice (polskie oponki / 3€). Gdyby jednak kogoś dopadł większy głód wówczas można się skusić na tutejszego grilla – porcja mięsa z warzywami/sałatką i frytkami kosztuje 6€. WAŻNE: Jeśli planujecie przyjechać tutaj grupą większą niż 5 osób, wówczas należy nieco wcześniej umówić się na dania z grilla.